Από τη στιγμή που γεννιούνται μέχρι να πεθάνουν, οι μέλισσες εργάζονται ακούραστα για να παράγουν μέλι. Υπάρχουν δύο τύποι μελισσών σε μια κυψέλη: οι μελισσοκομικές μέλισσες, οι οποίες αφήνουν την κυψέλη για να συλλέξουν το νέκταρ και οι μέλισσες εργάτες που παραμένουν μέσα στην κυψέλη για να κάνουν το μέλι (και πολλές άλλες εργασίες). Οι πρώτες, επισκέπτονται χιλιάδες λουλούδια κατά τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, παίζοντας κρίσιμο ρόλο στην επικονίαση των φυτών.
ΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Οι μέλισσες συλλέγουν το νέκταρ χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους που μοιάζει με άχυρο. Μόλις επιστρέψουν στην κυψέλη, δίνουν το νέκταρ σε έναν εργάτη. Καθώς διοχετεύεται περισσότερο νέκταρ, το υγρό γίνεται όλο και περισσότερο πλούσιο σε ένζυμα και παχύ και τελικά μετατρέπεται σε μέλι.
Το μέλι στη συνέχεια τοποθετείτε στα «κελιά» της κηρήθρας της κυψέλης. Για να μειωθεί η υγρασία, οι μέλισσες ανοιγοκλείνουν τα φτερά τους για 20 λεπτά για να κυκλοφορήσει ο αέρας. Τα «κελιά» τελικά καλύπτονται και το μέλι είναι έτοιμο για επεξεργασία.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ
Δυστυχώς προβλήματα, όπως η μονοκαλλιέργεια, η αλλαγή του κλίματος και η επιβάρυνση με εντομοκτόνα, συντελούν στη συνεχή μείωση των πληθυσμών των μελισσών από τα τέλη του 20ού αιώνα. Βοηθούμε την αντιστροφή αυτής της τάσης αφήνοντας τα άγρια λουλούδια και φυτά να μεγαλώνουν γύρω από το σπίτι μας ή ακόμη καλύτερα, φυτεύοντας ενδημικά λουλούδια.
ΤΟ ΓΛΥΚΑΝΤΙΚΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ
Το μέλι είναι γλυκό - αυτό είναι παγκοσμίως γνωστό. Όμως, το μέλι προσθέτει επίσης μια ιδιαίτερη «πινελιά» σε σχεδόν οποιαδήποτε συνταγή. Είναι ένα συστατικό με σχεδόν ατελείωτες δυνατότητες.
Πολλοί σκέφτονται το μέλι σαν επικάλυψη στα επιδόρπια. Τώρα όμως, περισσότερο από ποτέ, το μέλι θεωρείται σαν ένα «ευέλικτο» συστατικό - υλικό στη μαγειρική. Το φυσικό μέλι δίνει στις συνταγές αξεπέραστη γεύση και μοναδικά λειτουργικά οφέλη. Από εξισορροπιστής γεύσεων μέχρι την παροχή υγρασίας στα ψημένα αγαθά, το μέλι ικανοποιεί μια σειρά από ανάγκες και όλα αυτά με μια πολύ μικρή (συνήθως) ποσότητα.
ΜΕΛΙ ΠΗΓΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Το μέλι είναι πηγή υδατανθράκων, παρέχοντας 17 γραμμάρια ανά κουτάλι σούπας, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για τους μυς, αφού οι υδατάνθρακες είναι το κύριο καύσιμο που χρησιμοποιεί το σώμα για την ενέργεια. Οι υδατάνθρακες βοηθούν και στη διατήρηση του μυϊκού γλυκογόνου, επίσης γνωστού ως αποθήκης υδατανθράκων και είναι η πιο σημαντική πηγή καυσίμων για τους αθλητές για την αντοχή τους στη διάρκεια.
Είτε ψάχνετε για μια ενεργειακή βοήθεια, είτε απλά μια γλυκιά ανταμοιβή μετά από μια δυνατή προπόνηση, το μέλι είναι μια γρήγορη, εύκολη και νόστιμη φυσική πηγή ενέργειας!
ΤΟ ΜΕΛΙ ΩΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
Πριν από την άσκηση
Για χρόνια, οι αθλητικοί διατροφολόγοι έχουν συστήσει την κατανάλωση υδατανθράκων πριν από μια αθλητική δραστηριότητα για μια πρόσθετη αύξηση της ενέργειας. Όπως και με πολλούς άλλους υδατάνθρακες, το καθαρό μέλι μπορεί να είναι μια αποτελεσματική τροφή για τους ανθρώπους που αθλούνται.
Κατά τη διάρκεια της άσκησης
Η κατανάλωση υδατανθράκων, όπως το μέλι, βοηθά τους μύες σας να παραμείνουν θρεπτικά γεμάτοι για περισσότερο χρόνο. Έτσι καθυστερεί η κούραση, σε αντίθεση με τη μη πρόσληψης οποιασδήποτε τροφής ή συμπληρώματος. Σε ένα μπουκάλι νερό, προσθέστε λίγο μέλι. Μπορεί να σας δώσει την απαιτούμενη ενέργεια!
Μετά την άσκηση
Έρευνα έχει δείξει ότι η λήψη ενός συνδυασμού υδατανθράκων και πρωτεϊνών μετά την άσκηση (μέσα σε 30 λεπτά) είναι ιδανική για να ανεφοδιάσει και να μειώσει την εξέλιξη των «πιασμένων» μυών. Γι αυτό το μέλι είναι μια καλή πηγή υδατανθράκων, που συνδυάζεται ιδανικά με τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, μετά το τέλος της προπόνησης. Εκτός από τη βοήθεια στην αποκατάσταση των μυών και την αποκατάσταση του γλυκογόνου, οι συνδυασμοί υδατανθράκων διατηρούν τις κατάλληλες συγκεντρώσεις σακχάρου στο αίμα μετά την προπόνηση.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΕ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Κατά τον προγραμματισμό της αθλητικής προπόνησής σας, να θυμάστε ότι το μέλι είναι πηγή υδατανθράκων, παρέχοντας 17 γραμμάρια (με μόλις 64 θερμίδες) ανά κουταλιά σούπας. Συνδυάζοντας το μέλι με φρούτα, λαχανικά, άπαχο κρέας, δημητριακά ολικής αλέσεως και άλλα υγιεινά τρόφιμα, βοηθούν την διατροφή σας και μπορούν να σας δώσουν μια μεγάλη φυσική ώθηση ενέργειας.
Η ενυδάτωση, είναι ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία για έναν αθλητή. Απλά προσθέστε το μέλι στο μπουκάλι με το νερό για μια αύξηση ενέργειας κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
Ακόμη και ένα απλό σάντουιτς με ψωμί ολικής αλέσεως και μέλι, είναι ένα υψηλής ενέργειας σνακ.
Δεδομένου ότι το μέλι είναι μια βολική, φορητή πηγή ενέργειας, μπορείτε να την έχετε μαζί σας σε περιόδους δραστηριότητας για να βοηθήσετε την διατήρηση των ενεργειακών σας επιπέδων.
ΓΕΥΣΕΙΣ ΜΕΛΙΟΥ
Υπάρχουν πάνω από 300 είδη μελιού στον κόσμο. Το χρώμα, η γεύση, η οσμή και η υφή καθορίζονται από τη φυτική πηγή του νέκταρος. Η γεύση είναι τόσο ποικίλη όσο το χρώμα, το οποίο κυμαίνεται από λευκό και χρυσό έως πορτοκαλί, καφέ και σχεδόν μαύρο.
ΕΙΔΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΕΛΙΩΝ
Πευκόμελο
To 65% περίπου της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα προέρχεται από τα πεύκα. To πεύκο, μάλιστα, θεωρείται το σημαντικότερο μελισσοκομικό φυτό της χώρας μας. Οι κυριότερες περιοχές παραγωγής πευκόμελου είναι η βόρεια Εύβοια, η Χαλκιδική, η Θάσος, η Σκόπελος, η Ζάκυνθος και η Ρόδος.
Γεύση: Λόγω της χαμηλής συγκέντρωσης σακχάρων, δεν είναι πάρα πολύ γλυκό.
Άρωμα: Ιδιαίτερο. Κάποιοι το παρομοιάζουν με το άρωμα ιωδίου.
Χρώμα: To πευκόμελο είναι συνήθως σκουρόχρωμο. Εκείνο όμως που παράγεται την άνοιξη έχει κάπως πιο ανοιχτό χρώμα και είναι πιο διαυγές από εκείνο που παράγεται το φθινόπωρο.
Κρυστάλλωση: To πευκόμελο ζαχαρώνει σχετικά αργά, αφού η φυσική περιεκτικότητά του σε γλυκόζη είναι χαμηλή. Συγκεκριμένα, τα αμιγή πευκόμελα παραμένουν ρευστά, δηλαδή χωρίς να κρυσταλλώσουν, για περισσότερο από ενάμιση χρόνο.
Θρεπτική αξία: To πευκόμελο θεωρείται μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας και αυτό οφείλεται κυρίως στο μεγάλο αριθμό διαφορετικών ουσιών που υπάρχουν στη σύστασή του. Από τις ουσίες αυτές επικρατούν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία (το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, ο χαλκός κ.λπ.), τα οποία βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στα ελληνικά πευκόμελα.
Μέλι ελάτης
Μία από τις καλύτερες και ακριβότερες κατηγορίες μελιού. Ξεχωρίζει για τη χαρακτηριστική του εμφάνιση. Είναι ιδιαίτερα πυκνόρρευστο. Υπολογίζεται ότι το 5-10% περίπου του μελιού που παράγεται στην Ελλάδα είναι ελάτης. Προέρχεται κυρίως από τις ορεινές περιοχές της Ευρυτανίας, της Πίνδου, του Ολύμπου, από τα βουνά Mαίναλο, Πάρνωνα και Xελμό στην Πελοπόννησο και από την Πάρνηθα στην Αττική.
Γεύση: To συγκεκριμένο είδος μελιού διακρίνεται για την ιδιαίτερα καλή του γεύση.
Άρωμα: Δεν παρουσιάζει έντονο άρωμα.
Χρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή προέλευσής του. Έτσι, το μέλι ελάτης από τη Βυτίνα Αρκαδίας ξεχωρίζει λόγω των κρεμ ανταυγειών που δημιουργούνται στο εσωτερικό του και λέγεται «Bανίλια ελάτης». Γενικά, το μέλι ελάτης έχει έντονα μελί χρώμα, σε άλλες περιοχές πιο σκούρο και σε άλλες πιο ανοιχτό.
Κρυστάλλωση: Λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης, δεν κρυσταλλώνει.
Θρεπτική αξία: Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο κ.λπ.). Περιέχει βιταμίνες σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά ακόμα και αυτή η μικρή ποσότητα βοηθάει στην καλύτερη αφομοίωση των σακχάρων από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Μέλι καστανιάς
Παράγεται από το νέκταρ και τις μελιτώδεις εκκρίσεις της καστανιάς, που θεωρείται καλό μελισσοκομικό φυτό και αρκετά διαδεδομένο στα ορεινά της Ελλάδας. Στη Μακεδονία, μέλι καστανιάς συλλέγεται κυρίως στη χερσόνησο του Αγίου Όρους.
Γεύση: Δυνατή, ελαφρώς πικρή και διαρκείας. H γεύση του καστανόμελου είναι τόσο έντονη, που μια μικρή αναλογία μπορεί να υπερκαλύψει τη γεύση άλλων μελιών.
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Χρώμα: Ποικίλλει ανάλογα με την προέλευσή του από ανοιχτό καφέ μέχρι σκούρο καφέ και μαύρο, αν πρόκειται για μελίτωμα.
Κρυστάλλωση: Κρυσταλλώνει αργά μετά από 1-2 χρόνια.
Θρεπτική αξία: Πλούσιο σε ιχνοστοιχεία.
Μέλι εσπεριδοειδών
Τα εσπεριδοειδή (πορτοκαλιά, λεμονιά) αποτελούν μια σημαντική πηγή νέκταρος για την παραγωγή μελιού. To μέλι εσπεριδοειδών (κυρίως το μέλι πορτοκαλιάς) είναι ιδιαίτερα αρωματικό. Παράγεται κυρίως στα νησιά (Χανιά, Πόρο κλπ.), στην Πελοπόννησο και στην Ήπειρο.
Γεύση: Εξαιρετικά ιδιαίτερη γεύση.
Άρωμα: Έντονο, υπέροχο άρωμα.
Χρώμα: Ανοιχτό κίτρινο.
Κρυστάλλωση: Κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα, γι’ αυτό καλό είναι να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Θρεπτική αξία: Για να διατηρηθεί η θρεπτική αξία αυτού του τύπου μελιού, θα πρέπει να καταναλώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα και να προφυλάσσεται από υψηλές θερμοκρασίες.
Θυμαρίσιο
Θεωρείται άριστης ποιότητας μέλι. Ανήκει στα ανθόμελα, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί ξεχωριστή κατηγορία λόγω των έντονων αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών του. H όψη του είναι ιδιαίτερα ελκυστική, γι’ αυτό και το προτιμούν συνήθως οι καταναλωτές. H μεγάλη του όμως ζήτηση οφείλεται και στο γεγονός ότι, αν αναμειχθεί με άλλους τύπους μελιών (ακόμα και σε μικρές ποσότητες), επηρεάζει καθοριστικά το άρωμά τους. H παραγωγή του ανέρχεται περίπου στο 10% της συνολικής παραγωγής μελιού της Ελλάδας. Οι καλύτερες περιοχές παραγωγής θυμαρίσιου μελιού θεωρούνται τα ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα η Κρήτη και τα Κύθηρα.
Γεύση: To θυμαρίσιο μέλι έχει ευχάριστη γεύση, αλλά ορισμένες φορές, λόγω υψηλής συγκέντρωσης σε φρουκτόζη, αφήνει μια αίσθηση καψίματος στο στόμα.
Άρωμα: Έντονα αρωματικό μέλι.
Χρώμα: Συνήθως ανοιχτό κεχριμπαρένιο.
Κρυστάλλωση: To συγκεκριμένο είδος μελιού ζαχαρώνει σε διάστημα 6-18 μηνών.
Θρεπτική αξία: To θυμαρίσιο μέλι θεωρείται ότι έχει τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες.
Eρεικόμελο
Υπάρχουν δύο τύποι ερεικόμελου, με διαφορετικές ιδιότητες το καθένα. Έχουμε το μέλι της φθινοπωρινής ερείκης και το ανοιξιάτικο μέλι ερείκης. H ανοιξιάτικη και η φθινοπωρινή ερείκη (ή σουσούρα) είναι από τα πιο σημαντικά μελισσοκομικά φυτά της Ελλάδας. Παράγεται σχεδόν σε όλη τη χώρα.
Φθινοπωρινό Ερεικόμελο
Γεύση: Είναι πιο γευστικό από αυτό της ανοιξιάτικης ερείκης και διακρίνεται για τη δυνατή γεύση του.
Άρωμα: Χαρακτηριστικό, λεπτό άρωμα.
Χρώμα: Κοκκινωπό.
Κρυστάλλωση: Λόγω της υψηλής φυσικής περιεκτικότητάς του σε γλυκόζη, κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα (περίπου μέσα σε 1-3 μήνες) και γι’ αυτό δεν προσφέρεται για ανάμειξη με άλλα μέλια και για δημιουργία εμπορικών τύπων (χαρμάνια). Το μέλι αυτό ξινίζει επίσης πιο εύκολα από τα άλλα είδη μελιού, γιατί έχει υψηλή υγρασία και μεγάλη περιεκτικότητα σε σακχαρομύκητες.
Θρεπτική αξία: To ερεικόμελο (κυρίως το φθινοπωρινό) θεωρείται ένα πολύ θρεπτικό είδος μελιού και ιδιαίτερα τονωτικό για τον ανθρώπινο οργανισμό, γι’ αυτό και πωλείται κυρίως σε καταστήματα υγιεινής διατροφής.
Ανοιξιάτικο Ερεικόμελο
To μέλι αυτό, συγκριτικά με το φθινοπωρινό, είναι πιο ανοιχτόχρωμο και έχει διαφορετική γεύση. Χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση γλυκόζης.
Ανθόμελα ποικίλης ανθοφορίας
Πρόκειται για μια μεγάλη κατηγορία στην οποία ανήκουν πολλά είδη μελιού. O κύριος όγκος αυτής της παραγωγής στηρίζεται κυρίως στην ανοιξιάτικη ανθοφορία.
Πολλές οι ποικιλίες Ανθόμελων, με ενδεικτικές το μέλι από αγριολούλουδα και βότανα του βουνού, μέλι από ηλίανθο, μέλι από βαμβάκι, μέλι από τριφύλλι
Γεύση: Ανήκει στα πιο γλυκά μέλια.
Άρωμα: Λουλουδιών και βοτάνων της άνοιξης.
Χρώμα: Σχεδόν πάντοτε φωτεινό.
Κρυστάλλωση: To Ανθόμελο ζαχαρώνει σχετικά γρήγορα.
Θρεπτική αξία: To πευκόμελο θεωρείται μέλι θεραπευτικό, μιας και βοηθάει στην καλή λειτουργία του εντέρου (και κατά συνέπεια την πέψη), έχοντας παράλληλα αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες.